İşgalin Çocukları: Filistin’de Büyümek
fotoğraf: Global Look Press
Silahsız bir çocuk, genç kız, kendinden yaşça ve ebatça büyük; modern savaş teçhizatıyla donanımlı bir askere tokat atmaktan dolayı tutuklanmışsa; bu durumu sorgulamanın zamanı gelmişte geçiyordur bile...
İsrail askerlerince gözaltına alınan Filistin direnişinin sembol ismi Ahed Tamimi ilk kez mahkemeye çıkarıldı.
16 yaşındaki Ahed Tamimi 19 Aralık'ta İsrail askerlerine tokat attığı gerekçesiyle gözaltına alınmıştı. Ofer hapishanesindeki askeri mahkeme Tamimi'yi İsrail askerlerine saldırmak, askerlerin görev yapmalarını engellemek ve askerlere taş atmakla suçluyor. Savcı, dava sonuçlanana kadar Tamimi'nin gözaltında tutulmasını istedi.
İsrail Eğitim Bakanı Naftali Bennett Ahed için “Hayatı hapishane hücresinde son bulacak” derken Savunma Bakanı Avigdor Lieberman, “Sadece kız değil, ailesi ve çevresindekiler de hak ettikleri şeyden kurtulamayacaklar. Gün içinde vahşileşen gece olduğunda yakalanır. Bu da önemli bir mesajdır” ifadelerini kullandı.
Silahsız bir çocuk, genç kız, kendinden yaşça ve ebatça büyük; modern savaş teçhizatıyla donanımlı bir askere tokat atmaktan dolayı tutuklanmışsa; bu durumu sorgulamanın zamanı gelmişte geçiyordur bile...
* * *
Ahed Tamimi, 2012’de henüz 11 yaşındayken İsrail askerlerine gösterdiği tepkinin görüntülerinin yayınlanmasından sonra tüm dünyada tanınmıştı. Ahed ağabeyinin askerlerce gözaltına alınmasına sinirlenmiş ve askerlere direniş göstermişti. Şimdi, başka bir video ile yine uluslararası kamuoyunun gündemine oturdu Ahed. Artık 16 yaşında olan genç kız evlerinin girişine gelen iki İsrail askerini, üzerlerine yürüyüp tokatlarken görüntülendi. Bu olay sonrasında İsrail askerleri tarafından tutuklanan Ahed dün mahkemeye çıktı.
Video görüntüleri ve genç kızın tutuklanması çeşitli görüşlerin ortaya çıkmasına sebep oldu. Filistinliler Ahed’i direnişin sembolü, bir çocuk kahraman ve özgürlük savaşçısı olarak görüyor. Malala Yousafzai ile kıyaslanıyor. Öte yandan Ahed, İsrail tarafından, politik ailenin ‘kuklası’ olmakla suçlanıyor. Şiddet için eğitildiği ve bu sebeple cezalandırılmayı hak ettiği düşünülüyor.
Aslında olay biraz daha karışık.
Ahed Tamimi işgal altında yetişen ikinci nesil Filistinli. Babası Bassem 1967 yılında İsrail’in Batı Şeria’yı işgal ettiği yıl dünyaya gelmiş. Kontrol noktaları, kimlik kağıdı sorgulamaları, göz altına alınmalar, ev baskınları, göz dağı, aşağılanma, şiddet bu bölgede yaşayan Filistinlilerin günlük hayatlarını oluşturan rutinler arasında.
Ahed ailesiyle Area C’deki Nabi Saleh isimli köyde yaşıyor. Köy, İsrail Askeri kontrol bölgesinde. İsrailli yerleşimcilerin bölgeye gelmesinden bu yana köy sık sık protestolara sahne oluyor. Ahed’in babası Bassem, annesi Nariman ve ailenin diğer fertleri de genellikle bu protestolarda en önde yer alıyorlar.
Filistinli protestocuların attığı taşlar, İsrail askerlerince biber gazı, plastik mermi, tazyikli su ve bazen silah atışı olarak karşılık buluyor. En az iki kişinin öldüğü (Ahed’in amcası Rushdie dahil), yüzlerce yaralı olduğu, Ahed’in anne ve babasının da aralarında bulunduğu 140 kişinin gözaltına alındığı veya tutuklandığı biliniyor.
İşte Ahed bu ortamda büyüyor.
Kendisine kaç kez biber gazına maruz kaldığı sorulduğunda gülerek sayamadığını belirtiyor. Evine yapılan askeri baskınları sayamadığı gibi.
Ahed ve abisi – aynı kaderi paylaştığı diğer Filistinli çocuklar gibi – anne babalarının tutuklanmasını ve amcalarının vurulmasını gördüler.
Ahed Filistin’in özgür olmasını istiyor, özgür insanlar gibi yaşamak istiyor. İsrailli yerleşimcileri koruyan askerlerin kendi topraklarına ulaşmasını engellediğini söylüyor. Babası onu ‘yeni nesil özgürlük savaşçısı’ olarak tanımlıyor. Onun ve onun gibi olan diğer çocukların ileride direnişi yöneteceklerini söylüyor
Ahed’in İsrail Askerini tokatlamasının kısmen kamera için yapıldığını, annesinin bu görüntüleri sosyal medyada paylaşarak uluslararası kamuoyunun dikkatini çekmek için bu görüntüleri kayda aldığını ve Tamimi ailesinin tamamen politize olduklarını söylemek mümkün. İsrail tarafının görüşü bu yönde.
İşgal altındaki Filistin’de yetişen bu çocuklar tüm hayatlarını etkileyecek bir şiddet ve baskı örgüsüne maruz kalıyor.
Ahed’in yaşadıkları Batı Şeria’da, Gazze’de yaşayan çocukların neler yaşadığını tekrar hatırlattı.
Guardian'a konuşan UNICEF’in Filistin Bölgesindeki Çocuk Koruma Uzmanı Frank Roni, işgal altında büyüyen çocukların “intergenerational trauma / kuşaklararası bir travma” yaşadıklarını söylüyor. Devam eden çatışmalar, ekonomik ve sosyal çevrenin kötüleşmesi, şiddetin artması gibi etkenlerin çocuklar üzerinde yoğun etkileri var. Çocuk bir tür getto mantalitesi içinde gelecek için umudunu kaybediyor.
Ahed 2013 yılında Guardian’a Filistin’in hakları için savaşacak bir avukat olmayı istediğini söylemiş. Şimdi, 16 yaşında uzun bir tutukluk süreci ile karşı karşıya olabilir. Bu hikaye sadece bir çocuğa ait değil, umut ve güvenlik hissi olmayan bir nesle – hatta iki nesle - ait.
* Çeviri - Guardian, Harriet Sherwood “Palestinian 16-year-old Ahed Tamimi is the latest child victim of Israel’s occupation”